Van Brazilië naar Esteros del Ibera (Argentinië)

Na Florianopolis heb ik de bus genomen naar Curitiba, een stad van een kleine 2 miljoen inwoners in het Zuiden van Brazilië met opvallend veel recente hoogbouw. Eén van de gevolgen van de economische bloei van dit land. Ik verblijf in een hostel in de buurt van de busterminal. Voor alle zekerheid neem ik toch maar de taxi ookal is het maar een 15 minuten wandelen. Het hostel is gelegen tussen woonblokken die omzoomd zijn met hoge muren met glasscherven er in verwerkt. Op elke muur nogeens 5 draden met electriciteit. De straten liggen er verlaten bij maar af en toe zie je iemand vluchtig voorbij lopen op zoek naar de iets verder gelegen supermarkt. Hier speelt het 'sociale' leven zich niet meer af op straat maar tussen de muren van de rijkere buurten. Een beetje verder is er een brug waaronder een heus daklozendorp uit de grond gerezen is. Omringd door bergen afval uit de stad die ze sorteren om toch maar een centje te verdienen. Ookal profiteert het gros van het Zuiden van Brazilië van een behoorlijke economische groei, het welvaartspeil tussen de verschillende bevolkingsgroepen blijft op het eerste zicht toch groot. Het gemiddeld beeld dat het Zuiden van Brazilië verassend geeft is dat het qua welvaart gemakkelijk kan concurreren met de meeste Europese landen. Vanuit Curitiba besluit ik een bus te nemen naar het begin van het Itupava-pad. Een oude weg van een meter breed door Atlantisch regenwoud. Het pad werd enkele eeuwen geleden door de Jezuïten aangelegd en verbond Brazilië met de landen rond de Andes en maakte deel uit van een 4000 km lang handelsnetwerk. Het pad begint ergens in een dorpje ten Noorden van Curitiba. De bus zet me af in het dorp en het is nogmaa zes uur en het is al donker . Enkele Brazilianen op de bus hadden me nogeens gewaarschuwd dat ik goed uit mijn doppen moest kijken in Brazilië. Ik zoek in het donker bijna hopeloos naar de berghut waar ik wil overnachten om daar de volgende dag om zes uur 's morgens aan de route te beginnen. Uiteindelijk begeleidt een Braziliaans koppel me tot aan de rand van het bos waar ik voor de primitieve hut sta. Gelukkig brandt er licht. Ik klop op de deur en wordt er hartelijk ontvangen. Er zit een groep Brazilianen aan tafel die de nabij gelegen bergen willen beklimmen. Ze vinden het geweldig dat iemand uit Europa in dit god vergeten gat komt overnachten, Ze stellen me onmiddellijk voor om samen te eten en wijn te drinken. Na het eten halen ze (zoals precies gebruikelijk is in dit land) hun gitaar boven en wagen ze zich aan Braziliaanse traditionals. Hoe vals het soms ook klinkt. Iedereen zingt mee. In Nieuw Zeeland zei iemand ooit 'de Brazilianen weten hoe ze van het leven moeten genieten'. Het is eigenaardig waarom dit zo spontane feestvolk opgezadeld zit met serieuze vormen van criminaliteit. Terwijl de rest in de morgen nog hun roes aan het uitslapen is sta ik om zes uur op om de tocht aan te vangen. Ik moet mij eerst laten registeren aan de ingang van het pad. Ik krijg een degelijke uitleg en de raad dat ik de tocht niet moet onderschatten. Ook ben ik verplicht mij te melden als ik het woud verlaat. De tocht is 26 km lang. Een zoon en een schoonvader beginnen ook aan de tocht en we lopen tot halverwege samen. De zoon is tandarts en gaat emigreren naar Canada wegens te hard werken in Brazilië voor te weinig geld. Hij heeft zo pas te horen gekregen dat hij voldoende punten heeft verzameld om toegelaten te worden in Canada. Hij heeft o.a. Frans moeten leren.
Halverwege gaan ze terug want ze waarschuwen me voor de 2de helft. De schoonvader geeft me zelfs paracetamol mee tegen spierpijn. Daarna komen steile afdalingen tegemoet op supergladde afgesleten stenen. De snelheid valt terug maar tegelijkertijd moet ik me haasten voor de laatste bus naar Curitiba. Een paar keer schuif ik weg op stenen en kom vast te zitten tussen 2 stenen. Gevolg niet al te veel pijn maar een gescheurde schoen. Te laat kom ik aan voor de bus. Een groepke Brazilianen heeft hetzelfde probleem. We kloppen aan een huis aan en vragen of deze persoon ons wil vervoeren naar het dichtsbijzijnde busstation. Zonder problemen. De inwoner is het gewoon. Regelmatig stranden hier wanhopige mensen, zegt hij. De volgende 2 dagen heb ik last van serieuze spierpijnen. De 100 km-lange dodentocht moet voor dit 'tochtje' van 26 km onderdoen, denk ik zo bij mezelf. Maar het prachtige woud maakt alles goed. In Curitiba koop ik een paar nieuwe schoenen en het oude paar breng ik naar het recyclagedorp onder de brug. Daarna verlaat ik Curitiba voor het autoloze eiland 'Ilha do Mel (eiland van honing)'. Ik probeer het noordelijk stuk van het eiland rond te lopen. De toeristische dienst heeft blijkbaar nog nooit deze vraag gekregen maar oordelen dat dit mogelijk is. Iemand zegt nog wel terloops dat ik misschien problemen zou kunnen hebben met het opkomende tij. Ik begin er toch maar aan, Ik moet eerst 15 minuten op een bootje om een baai over te steken en met 2 liter water in mijn rugzak begin ik er aan. Het is bloedheet en het eerste stuk gaat opvallend goed. Hier geen toeristen en op de vloedlijn van de stranden liggen (zoals gewoonlijk in de tropen) bergen afval afgezet door de oceanen. Af en toe vind ik een dode groene schildpad. Het is opkomend tij en het wordt steeds moeilijker om te wandelen omdat ik meer en meer in de praktisch ondoordringbare mangrove wordt gedrukt. Bepaalde stukken moet ik door zee en enkele stukken moet ik al zwemmend afleggen over kanaaltjes die uit de mangrove te voorschijn komen en die door het hoge tij verder gezwollen zijn. Links van mij zie ik regelmatig groepen dolfijnen voorbij komen. Op het hoogste moment van het tij eet ik rustig tussen de mangrove en de meterslange leguanen mijn bokes. Overal zie ik nu groepjes dolfijnen. Na een klein uurtje, ga ik verder en langzaam aan komt het strand terug te voorschijn. Aan het einde ben ik juist te laat voor de boot en dien ik dus nog 6 km verder over het strand met nog een oversteek over een rotspartij en mijn GSM in het donker als enig lichtgevend object. Te moe om nog te eten kom ik uiteindelijk om 22.00 uur aan na zo'n 12 uur gezwoegd te hebben. Ik wil de volgende dag naar de toerischte dienst gaan om te zeggen dat ze dit best toch niet aanraden aan de toeristen. Ik neem de bus in de nacht naar Iguazu om de zogezegd spectaculairste watervallen ter wereld te zien alhoewel ik niet ze veel op heb met vallend water. Maar het wordt hier langs alle kanten gepromoot en iedereen spreekt er over. Gedurende 2 dagen heb ik de befaamde watervallen op de grens van Brazilië en Argentinië bezocht. Via kunstmatig aangelegde routes kan je de watervallen van boven, van onder en langs opzij bekijken als je tenminste niet wordt platgedrukt door de 10000 toeristen die het park dagelijks bezoeken. Overal vliegen gierzwaluwen rond die nestelen op de rotswanden acher het kilometerslange watergordijn terwijl agressieve coati's van de ene naar de andere tafel springen om wat voedsel van de dagjestoeristen te bemachtigen. De dag erop ontdek ik dat ik in mijn paspoort van de Argentijnse douane maar nog maar 30 dagen gekregen heb bij het oversteken van de grens. Ik besluit de volgende dag te voet naar de grenspost te trekken om mijn verhaal uit te leggen. Ik leg uit dat ik tenminste nog 60 dagen wil blijven omdat ik nog naar de leegte van Patagonië wil. Ze willen me zonder problemen terug 90 dagen geven. Ik moet wel eerst terug het land uit omdat er eerst terug een uitreisstempel in het paspoort. Dit moet dan weer gebeuren in een ander gebouw dat een 100 tal meter verder is gelegen. Daar weer heel mijn verhaal want ze vinden het al verdacht dat ik Argentinië voor de 4de keer verlaat maar ze snappen het en zonder problemen krijg uiteindelijk 90 dagen. De volgende dag springt echter het Argentijnse leger op de bus en moet ik mijn paspoort voor grondige controle voorleggen. De man in kwestie vindt al mijn Argentijnse in- en uitreisstempels op zijn minst verdacht en vraagt uitleg hoe ik er in geslaagd ben om zo veel stempels te verzamelen. Weer doe ik rustig heel mijn verhaal en uiteindelijk wordt beslist dat ik mijn reis verder mag zetten. Mijn tocht richting Ushaia, de meest zuidelijk gelegen stad ter wereld, is nu definitief begonnen. Na een 200 km beland ik in San Ignacio, bekend om de best bewaarde zelfvoorzienende nederzetting van de Jezuïten (17de eew). De zogenaamde 'mission(es)' bestaande uit duizenden mensen dienden o.a. om de Guarani-indianen het Christelijke geloof bij te brengen en ze verder te 'civiliseren'. Een aantal Guarani-stammen wilden echter onafhankelijk in het bos blijven wonen en nog steeds leven er verschillende Guarani-gemeenschappen weliswaar in bittere armoede min of meer onafhankelijk van de Argentijnse maatschappij. Na San Ignacio ga ik een 400 km maar het Zuiden en beland ik in Mecedes, een typisch Argentijnse stad op het platteland. De gaucho's rijden er trots rond met paard en kar. Van hier is het 125 km met de lokale bus terug noordwaarts over een onverharde modderige weg naar één van grootse moerasgebeiden van Zuid-amerika, de Esteros del Ibera. Een gebied van maar liefst 1300000 ha. Sinds 1983 mag hier niet meer gejaagd worden met als gevolg dat het dierenleven hier geëxplodeerd is. Onderweg tal van soorten en dan nog in zeer grote aantallen: maguari-ooievaars, mangroverreigers, flamingo's, zilverreigers, ... en natuurlijk de capibari's.
In het in moeras gelegen dorp beland ik in huis van een vrouw die zelfgemaakte 'empanades' verkoopt door het raam van de voorgevel. De langzame rit van 125 km is een reis naar het verleden. Het dorp bestaat enkel uit zandwegen en de paarden en koeien lopen er los rond. De kinderen crossen op hun paarden door het dorp of trekken naar het meer om er te vissen of om van de enigste brug van het dorp in het warme water te springen. De ouderen spelen na de urenlange siësta een kaartspelletje. De GSM is hier nog niet uitgevonden en van het internet is hier al helemaal geen sprake. Er is hier geen echte winkel maar je kan terecht bij mensen die altijd meer inkopen dan ze nodig hebben. Ze doen dan de keukenkast open en je neemt wat je wil en ze plakken er dan een prijs op. Maar er rijdt hier eigenaardig genoeg wel politie rond. De alligators, die de neiging hebben om 's avonds het dorp binnen te sluipen, zijn volgens mij het enige echte gevaar hier. 'Je kan ze best langs achter benaderen want als ze aan uw been hangen laten ze niet mee los' vertelt de parkwachter mij. Voor alle veiligheid neem ik 's avonds toch maar een zaklamp mee om de otters onder de brug te zien spelen. Toen ik aan deze trip begon zei iemand mij in mijn thuisland: 'Veel plezier, zalig om zo een 10 maanden uit te rusten'. Het klinkt inderdaad misschien zo. Maar dikwijls is het hard werken. Met 15 kg op uw rug bij tropische temperaturen, enkel openbaar vervoer, de zoektocht naar voedsel en vooral drinkbaar water, de stoffige wegen, de zandstormen van Patagonië, ... is het niet altijd gemakkelijk. Soms denk ik 'leve de auto en de regen'. Maar Argentinië is een mooi en interessant land. En het echte uitrusten hou ik wel voor thuis. Bedankt in ieder geval voor alle reacties. Het is altijd leuk om iets van het thuisland te horen. Ciau.